De EU piept en kraakt. Maar kan zij ook breken?

Stéphane Alonso and Wilmer Heck, NRC Handelsblad (Netherlands), 27.01.2016

Quotes

Link to original article


Doemdenken De euro is nog niet gered, vrij reizen staat onder druk. Europa kan kapot, klinkt het steeds vaker. Hoe zou de val van de EU eruitzien?

Kan de Europese Unie uiteenvallen? Sinds rampjaar 2015 is de vraag niet langer taboe. Beleidsmakers speculeren openlijk over het uit elkaar spatten van het Europese project, onder druk van de vluchtelingencrisis. Schengen kraakt: maandag gaven lidstaten aan dat ze het vrij reizen langer willen beperken dan de regels eigenlijk toestaan. En er zijn meer bedreigingen. De euro is nog niet veilig, de Britten twijfelen aan hun EU-lidmaatschap en de Russische president Poetin ziet de EU liever vandaag dan morgen struikelen. [...]

Volgens de Griekse Duitser Janis Emmanouilidis van het European Policy Centre is de EU van nature kwetsbaar. Als een land in de problemen komt, zal niemand opperen het dan maar op te heffen. „Het vertrouwen van mensen in hun land is onvoorwaardelijk. Voor de EU gaat dat niet op.” [...]

In feite is de desintegratie al begonnen, nu landen weer grenscontroles invoeren. Maar of dit een tijdelijke teruggang is of een game changer is moeilijk te zeggen. Emmanouilidis: „Toen Rusland de Krim innam werd gezegd: dit zal de geschiedenis veranderen. Nu wordt Oekraïne soms vergeten in het rijtje crises.” 

Het gevaar schuilt volgens Emmanouilidis niet zozeer in deze of gene crisis, maar in de snelle opeenstapeling van problemen. „Stel: Schengen stort in. Wat zijn de gevolgen voor de interne markt? Je krijgt verwijten over en weer, de sneeuwbal wordt een lawine. ‘Niemand wilde dat het gebeurde, het was ook absurd, maar het gebeurde toch’ – de geschiedenis staat er bol van.” Dat de interne markt in ieder geval deels behouden blijft, zoals Korteweg verwacht, staat voor Emmanouilidis niet vast. „Als er eenmaal zo veel wantrouwen is, kan alles kapot.” [...]

„Dat zag je na Parijs ook. Mensen beseffen dan nadrukkelijker dat we een aantal waarden in Europa gemeen hebben”, zegt Mak. „Na ‘Parijs’ werd opportunistisch gepoogd een verband te leggen met de vluchtelingencrisis. Maar het gevoel dat overheerste, was dat van solidariteit met Frankrijk”, zegt ook Janis Emmanouilidis. [...]

3. Weer miljoen migranten

De EU krijgt er in 2016 opnieuw een miljoen vluchtelingen bij, ondanks eindeloze vergaderingen om dit te voorkomen.

„Stel, Turkije komt de afspraken niet na. De situatie in Syrië verslechtert. Libië gaat ook achteruit, en vanuit Noord-Afrika komt ook weer een grote migratiestroom op gang. Als je dat niet onder controle krijgt, en zelfs niet de indruk weet te wekken dat je controle hebt, kan er een heel moeilijke situatie ontstaan”, zegt Emmanouilidis. Boekestijn kijkt ook naar de langere termijn: grote groepen moslimmigranten in een westerse samenleving integreren is niet eenvoudig. [...]

5. Euro blijft kraken

Griekenland blijkt niet uit de problemen, Italië bezwijkt alsnog onder de schuldenberg en de hoop vervliegt dat Frankrijk zijn begrotingstekort ooit onder controle krijgt.

Begin 2015 kwam het al dicht bij een uitstoting van Griekenland uit de eurozone (Grexit) en volgens Emmanouilidis hoeft er maar weinig te gebeuren om het alsnog zover te laten komen. „Als er weer iets misgaat, zal de dynamiek heel anders zijn. Mensen zullen zeggen: de Grieken hebben ons niet geholpen met de grenzen, dus waarom zouden wij hen nu wel wéér moeten helpen?” [...]

See original text here



Latest media contributions

2025: Kein leichtes Jahr für die EU
Quotes, Deutsche Welle, 31.12.2024

Pet velikih zadataka za Europsku uniju u 2025
Quotes, Deutsche Welle (HUN), 27.12.2024

EPC Update & Post-summit Briefing: The last EU Summit of a turbulent year: Where next?
Online Briefing, YouTube, 20.12.2024

Europarlamentti uhrasi jalon tehtävänsä
Quotes, Helsingin Sanomat, 02.12.2024

Γιάννης Εμμανουηλίδης: Η ΕΕ δεν έχει ικανή ηγεσία να την οδηγήσει στην εποχή Τραμπ 2.0
Interview, Philenews (Cyprus), 01.12.2024

"EU leadership too weak to navigate Trump 2.0"
Interview, Philenews (Cyprus), 01.12.2024

Αντόνιο Κόστα στο τιμόνι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου
Interview & Quotes, Euronews, 29.11.2024

António Costa takes charge of European Council as Charles Michel steps down
Interview & Quotes, Euronews, 29.11.2024

EU-Kommission auf von der Leyen zugeschnitten?
Interview, NDR Info, 28.11.2024

„Nobelpreis für Trump“: Was seine Freunde in Europa planen
Quotes, Berliner Morgenpost, 28.11.2024


Media