«Θα προσπαθήσουμε να σώσουμε, ό,τι σώζεται»
ANA (Greek news agency), 20.06.2016
Interview
Την ερχόμενη Πέμπτη, οι Βρετανοί πολίτες θα προσέλθουν στις κάλπες να αποφανθούν εάν επιθυμούν να παραμείνει η Μ. Βρετανία στην ΕΕ ή όχι. Το βάρος αυτής της ψήφου ίσως να μην το ξέρουν, ίσως και να τους κινητοποιεί περισσότερο. Οι Βρυξέλλες πάντως κάνουν σαφές πως την επόμενη μέρα ενός Brexit τίποτα δε θα είναι το ίδιο.
Ο επικεφαλής ερευνών του ευρωπαϊκού ινστιτούτου των Βρυξελλών, European Policy Centre (EPC), Γιάννης Εμανουηλίδης, αναλύει σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων τις επιπτώσεις που θα έχει η ενδεχόμενη επικράτηση του «όχι» για την Ευρώπη. «Θα προσπαθήσουμε να σώσουμε, ό,τι σώζεται» σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Εμμανουλίδης, ενώ περιγράφει με συγκεκριμένο τρόπο πως θα ξημερώσει η 24η Ιουνίου μετά από ενδεχόμενη ψήφο υπέρ του Brexit.
Ερωτηση: Είναι προετοιμασμένη πιστεύετε η ΕΕ για το ενδεχόμενο Brexit;
Απαντηση: Όχι δεν είναι προετοιμασμένοι. Ούτε η Βρετανία ούτε εμείς είμαστε. Δεν είχαμε ζήσει ποτέ την εμπειρία μια χώρα να βγαίνει από την ΕΕ. Δεν ξέρουμε ακριβώς πώς θα οργανώσουμε το Brexit. Επομένως είναι λογικό να μην είμαστε καλά προετοιμασμένοι, γιατί μπαίνουμε σε αχαρτογράφητα ύδατα.
Ερωτηση: Σε ποια επίπεδα θα μπορούσαν να προετοιμαστούν οι Βρυξέλλες και τι είδους σχέδιο έκτακτης ανάγκης, όπως το ονομάζουν, θα μπορούσαν να καταρτίσουν, σε πολιτικό ή και σε οικονομικό επίπεδο;
Απαντηση: Δεν είναι μόνο οι Βρυξέλλες. Είναι και οι υπόλοιπες πρωτεύουσες που πρέπει να προετοιμαστούν. Θα πρέπει να υπάρξει -και υπάρχει ήδη- κάποια προετοιμασία για τις επιπτώσεις που θα έχει ένα Brexit στο χρηματοπιστωτικό τομέα. Θα υπάρχουν επεμβάσεις και από την ΕΚΤ και από κυβερνήσεις σε σχέση με το ενδεχόμενο αναταράξεων στις αγορές. Πολιτικά θα πρέπει, επίσης, να αντιδράσουμε, να πουν οι ηγέτες πώς θα προχωρήσουν.
Το πρώτο βήμα, όμως, πιστεύω πως θα πρέπει να το κάνουν οι Βρετανοί. Η βρετανική κυβέρνηση θα πρέπει να αποτιμήσει το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και να γνωστοποιήσει στους εταίρους της τις προθέσεις της. Και μετά θα υπάρξουν οι πολιτικές αντιδράσεις, που νομίζω ότι θα είναι σε γενικές γραμμές «ναι, πήραμε το μήνυμα, θα προτιμούσαμε να ήταν άλλο το αποτέλεσμα, αλλά ήταν μια κυρίαρχη απόφαση και δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι γι΄ αυτό». Παράλληλα, το μήνυμα θα είναι πιστεύω πως η ΕΕ δεν τελειώνει εδώ, θα συνεχίσουμε το έργο μας χωρίς εσάς.
Ερωτηση: Στη συμφωνία του Φεβρουαρίου, τα κράτη-μέλη της ΕΕ έκαναν σημαντικές υποχωρήσεις έτσι ώστε να πείσουν τη Βρετανία και τους Βρετανούς να μείνουν. Πιστεύετε πώς μπορούν να κρατήσουν την ίδια στάση σε περίπτωση που κερδίσει το «όχι», δηλαδή να συνεχίσουν με κάποιον τρόπο μια στενή συνεργασία με τη Βρετανία; Οικονομικά είναι προς το συμφέρον και των δύο πλευρών, πολιτικά όμως είναι δυνατό;
Απαντηση: Δεν νομίζω πως θα δούμε μεγάλες κινήσεις. Η γνώμη μου είναι πως τον Φεβρουάριο βρέθηκε ένας συμβιβασμός με τον οποίο μπορούσαν να ζήσουν και οι δύο πλευρές. Και οι δύο υποχώρησαν. Δεν βλέπω πώς μετά το Brexit θα είναι δυνατή μεγάλη υποχώρηση εκ μέρους των χωρών της ΕΕ. Αντίθετα, βλέπω ότι θα γίνει μια πολύ σκληρή διαπραγμάτευση σχετικά με την έξοδο και τη σχέση που θα έχει η Μ. Βρετανία με την ΕΕ. Νομίζω πως οι πολιτικοί παράγοντες θα πρέπει να δείξουν και στο δικό τους κοινό ότι δεν προτίθενται να υποχωρήσουν. Γιατί αν έκαναν κάτι τέτοιο θα έδιναν ένα λάθος μήνυμα και στις δικές τους χώρες. Ότι δηλαδή παρόλο που κάποιος θέλει να φύγει, μπορεί ακόμα να κερδίσει πράγματα. Από την άλλη, βέβαια, θα πρέπει να βρουν έναν συμβιβασμό, ένα modus vivendi μεταξύ της ΕΕ και της Μ. Βρετανίας.
Ερωτηση: Τι είδους συμβιβασμός μπορεί να είναι αυτός ; Η Μ. Βρετανία μπορεί να συνεχίσει να έχει πρόσβαση στην κοινή αγορά, αλλά να απέχει για παράδειγμα από ζώνη ελεύθερης κυκλοφορίας;
Απαντηση: Τη στιγμή που θα βγει μια χώρα από την ΕΕ, δεν έχει και μεγάλη δυνατότητα να ζητήσει πολλά πράγματα. Δηλαδή, θέλει η Βρετανία να έχει σχέση με την ΕΕ, όπως έχει για παράδειγμα η Ελβετία ή η Νορβηγία; Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να δεχτεί κάποια πράγματα. Εάν θέλει να έχει πρόσβαση στην κοινή αγορά, θα πρέπει να εφαρμόσει τους κανόνες, χωρίς μάλιστα να έχει λόγο στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, στις Βρυξέλλες και το Στρασβούργο. Και σε αυτούς τους κανόνες περιλαμβάνεται και η ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων. Εκεί είδαμε ότι η δυνατότητα της ΕΕ να κάνει παραχωρήσεις είναι μηδαμινή. Θα βρεθεί πιστεύω σε μια δύσκολη κατάσταση η Βρετανία, όπως βέβαια θα βρεθούμε κι εμείς. Γιατί δεν θα είναι καθόλου ευνοϊκό το σενάριο για κανέναν. Αλλά,, από την άλλη δεν θα μπορούσαμε να υποχωρήσουμε από κάποιες βασικές αρχές της ΕΕ.
Ερωτηση: Πώς πιστεύετε ότι θα μας βρει η 24η Ιουνίου εφόσον επικρατήσει ένα Brexit;
Απαντηση: Καταρχάς θα υπάρχει αναστάτωση. Και στις αγορές, ειδικότερα, θα είναι έκπληξη αν εκείνη την Παρασκευή δεν πέσουν όλοι οι δείκτες των χρηματιστηρίων. Από την άλλη, όμως, ναι μεν η αστάθεια θα διαρκέσει κάποιες μέρες ή εβδομάδες, αλλά πιστεύω πως όλοι οι παράγοντες και οι Βρετανοί οι ίδιοι θα προσπαθήσουν να ηρεμήσουν τις αγορές. Όσο μπορούν. Πολιτικά προβλέπω, όπως είπα, ότι θα υπάρξει ένα δυνατό μήνυμα από την ΕΕ. Θα υπάρχει, την επόμενη ημέρα, συνάντηση των έξι ιδρυτικών κρατών-μελών της ΕΕ, οι οποίοι θα δώσουν αυτό το μήνυμα. Και άλλες σημαντικές συναντήσεις. Και μετά υπάρχει η Σύνοδος Κορυφής την επόμενη Τετάρτη και την Πέμπτη, όπου οι «27» θα συναντηθούν με το Βρετανό πρωθυπουργό και θα δώσουν ένα μήνυμα ότι η ΕΕ ζει και δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα αστάθειας. Και μετά, βέβαια, ξεκινάνε οι μήνες της δύσκολης διαπραγμάτευσης, η οποία πιστεύω ότι θα έχει σημαντικές επιπτώσεις σε όλη την ΕΕ και στις χώρες τις ίδιες. Φαντάζομαι ότι η κ. Λεπέν, για παράδειγμα, θα χαρεί μ' ένα τέτοιο αποτέλεσμα. Όλοι οι λαϊκιστές της Δεξιάς νομίζω θα χρησιμοποιήσουν πολιτικά το αποτέλεσμα. Ίσως όχι για μια έξοδο, αλλά σε κάθε περίπτωση θα επικρατήσει πολιτική αστάθεια σε κάποιες χώρες. Θα είναι δυστυχώς όχι καλά τα νέα, αλλά κακά.
Ερωτηση: Πώς θα επηρεάσει, πιστεύετε, την Ελλάδα μια τέτοια αναστάτωση;
Απαντηση: Όπως και τις άλλες χώρες. Αλλά σαφώς, όταν υπάρχουν αρνητικές εξελίξεις, ο αδύναμος κρίκος μιας ομάδας θα το νιώσει παραπάνω από τα πιο δυνατά στελέχη. Οπότε ναι, δυστυχώς, αν η συνολική κατάσταση εξελιχθεί αρνητικά, θα έχει ενδεχομένως αρνητικές συνέπειες και για την Ελλάδα, ανάλογες και με αυτές που θα έχει για τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ.
Ερωτηση: Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, είπε πρόσφατα πως ενδεχόμενο Brexit μπορεί να είναι η αρχή της κατάρρευσης του Δυτικού Πολιτισμού. Άλλοι λένε ότι μπορεί να ενισχύσει την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Ποιο είναι το δικό σας σχόλιο;
Απαντηση: Δεν συμφωνώ ούτε με το ένα ούτε με το άλλο. Δεν νομίζω ότι αυτό που θα δούμε θα είναι η ολική καταστροφή. Από την άλλη όμως δε βλέπω ότι θα έχει κάποια θετική επιρροή, ότι δηλαδή θα ξεκαθαρίσει το τοπίο από κάποια «βαρίδια» και θα δώσει κάποια ώθηση. Νομίζω ότι θα έχουμε μια πιο ήπια συνέχεια η οποία όμως δεν θα είναι θετική. Θα προσπαθήσουμε να σώσουμε ό,τι σώζεται.
Τη συνέντευξη πήρε η Χριστίνα Βασιλάκη
See full interview here
Latest media contributions
EPC Update & Post-summit Briefing – The Spring Summit: Signs of strength or disunity?
Online Briefing, YouTube, 22.03.2024
Μπλόφα για συμμαχική αφύπνιση
Quotes, Kathimerini (GR), 03.03.2024
EPC Update – What impact will the year of elections have on the EU27?
Online Briefing, YouTube, 28.02.2024
EPC Update & Post-summit Briefing – Informal EU summit: The battle for an EU budget deal
Online Briefing, YouTube, 02.02.2024
EU leaders to press Hungary on Ukraine funding deal
Quotes, Deutsche Welle (DW), 31.01.2024
Von der Leyen will EU-Kommissionschefin bleiben
Interview/Quotes, Deutsche Welle (DW) (DE), 19.01.2024
Von der Leyen candidează la o nouă Președinție a C.E.
Interview/Quotes, Deutsche Welle (DW) (PL), 19.01.2024
Κινδυνεύει η Ε.Ε. από ακροδεξιό «τσουνάμι»;
Quotes, Kathimerini (GR), 02.01.2024
Belgiens EU-Ratspräsidentschaft: Viel zu tun, wenig Zeit
Quotes, Deutsche Welle, 01.01.2024
EPC Update – The final summit of a turbulent year: Outcomes and next steps
Online Briefing, YouTube, 12.12.2023